شاک ویو تراپی چیست، بررسی، مزایا و نتایج مورد انتظار
شاک ویو تراپی که همچنین با عنوان شوک درمانی نیز نامیده می شود، روشی غیر تهاجمی است که در آن موج های فشاری برای درمان بیماری های مختلف عضلانی اسکلتی وارد بدن می شوند. همانطور که از نام این درمان پیداست، در این روش امواج شوک صوتی از پوست عبور کرده و با استفاده از یک دستگیره یا دستگاه خاص، به سمت مناطق آسیب دیده هدایت می شوند. اینکار به درمان دردهای مزمن در مناطق آسیب دیده مانند پاشنه و آرنج کمک می کند.
در تکنیک شاک ویو تراپی، شوک های مکانیکی، صوتی و کم انرژی (و نه الکتریسیته موجود در طبیعت) مورد استفاده قرار می گیرند. این شوک ها شدید هستند و از امواج انرژی کوتاه ساخته شده اند که سریعتر از سرعت صوت حرکت می کنند. این روش با افزایش جریان خون به ناحیه آسیب دیده عمل می کند و به این ترتیب موجب تسریع در روند بهبود طبیعی می شود. دلیل دقیق علمی برای اثربخشی شاک ویو تراپی در کاهش درد و التهاب هنوز به طور کامل درک نشده است، اما کارشناسان معتقدند که شاک ویو تراپی تأثیر مستقیمی بر روی اعصاب دارد.
مفهوم کلی شاک ویو تراپی شبیه به لیتوتریپسی یا همان سنگ شکنی است. لیتوتریپسی تکنولوژی ایست که در آن از شاک ویو برای از بین بردن سنگ های کلیه استفاده می شود و برای دهه ها به عنوان روشی استاندارد برای درمان سنگ کلیه بدون نیاز به جراحی شناخته شده است. کارشناسان پزشکی این تکنولوژی را توسعه دادند و دریافتند که شاک ویوها همچنین می توانند روند بهبود را سرعت بخشند.
شاک ویو برای چه کسانی مناسب است و نتایج مورد انتظار چیست؟
شاک ویو تراپی برای درمان درد، بیماری ها و شرایط مختلف اسکلتی عضلانی، به ویژه مواردی که بافت های اتصال دهنده ای که به استخوان وصل هستند را درگیر می کنند، مورد استفاده قرار می گیرد.
اگر درمان های محافظه کارانه مانند استراحت، درمان با یخ، مسکن ها، تزریق استروئید و فیزیوتراپی نتوانند درد بیماران را کاهش دهند، از این روش درمانی پیشرفته تر استفاده می شود. شاک ویو تراپی می تواند انواع مختلفی از بیماری ها را درمان کند از جمله:
پلنتر فاسیت یا فاسیوز – وضعیتی است که با درد در پاشنه به علت التهاب پلنترفاسیا همراه است. پلنترفاسیا باعث اتصال استخوان ها به انگشتان پا می شود.
تاندونیت آشیل – یک بیماری ناشی از استفاده بیش از حد از تاندون آشیلٍ بین عضلات ران و ساق پاست.
تاندونیت کلسیفیه – به درد ناشی از افزایش کلسیم در تاندون اشاره می کند که منجر به فشار و التهاب می شود.
اپیکوندیلیت جانبی یا آرنج تنیس بازان – وضعیتی که با التهاب و درد در تاندون آرنج به دلیل استفاده بیش از حد از ساعد، بازو و عضلات دست همراه است.
نئورمای مورتون – نئورمای مورتون به پاشنه درد ناشی از ضخیم شدن بافت های همبند اطراف عصب بین پایه انگشتان پا اشاره دارد (معمولا در زنان، به دلیل استفاده طولانی مدت از کفش های پاشنه بلند یا کفش های تنگ رایج است)
خار پاشنه– خار پاشنه به درد ناشی از افزایش مقدار کلسیم و شکلگیری استخوان اضافه در قسمت پایین استخوان پاشنه اشاره دارد.
افرادی که از شرایط فوق و همچنین بیماری های مرتبط با بافت همبند رنج می برند، کاندید خوبی برای شاک ویو تراپی هستند. اگر چه که شاک ویو تراپی به طور کلی ایمن است اما در موارد زیر توصیه نمی شود:
- کودکان
- زنان باردار
- بیمارانی که داروهای مهارکننده لخته شدن خون (ضد انعقادها) و داروهای ضد تلقیح خون را مصرف می کنند
- بیماران مبتلا به تومورهای استخوانی و شرایط خاص متابولیکی استخوان
- بیماران مبتلا به اختلالات عصبی و گردش خون
- افرادی که از دستگاه ضربان قلب یا دستگاه های دیگر در بدن خود استفاده می کنند
- افرادی که عفونت پا دارند
- بیمارانی که در سه ماه گذشته تزریق استروئیدی داشته اند
شاک ویو تراپی چگونه انجام می شود؟
پس از ارزیابی کامل سابقه پزشکی، شاک ویو تراپی با علامت گذاری نقطه هدف و ناحیه زخم واقعی آغاز شده که بر روی این نواحی ژل خاصی اعمال می شود. سپس دستگیره ی شاک ویو تراپی به صورت استراتژیک شروع به انتقال شوک در مناطق مشخص شده می کند. این دستگیره از طریق ژل اولتراسونیک، موج های آرام فشرده شده را انتقال می دهد. کل پروسه فقط 15دقیقه طول می کشد.
در طی این روند، بیماران معمولا تا حدی احساس درد می کنند. ممکن است متخصص طب فیزیکی در زمانی که امواج شوک آزاد می شوند، درمان را برای حصول اطمینان از اینکه درد برای بیمار قابل مدیریت و تحملست، مجددا تنظیم کند.
پالس های انرژی امواج التراسونیک که در طی شاک ویو تراپی به بدن ارسال می شود، فرایند ذاتی بهبود بدن را تحریک می کنند و این عمل شاک ویو تراپی را برای ایجاد التیام مؤثر می کند.
پس از جلسه درمان، بیماران معمولا قادر به ایستادن و راه رفتن به طور معمول هستند. داروهای مسکن، داروهای ضد التهاب یا درمان با یخ توصیه نمی شود، زیرا ممکن است با روند بهبود مناسب دچار تداخل شوند. فعالیت های طبیعی را می توان بلافاصله بعد از درمان از سر گرفت، در حالیکه می بایست تا 28 ساعت پس از درمان از انجام فعالیت های شدید خودداری کرد.
اکثر بیماران پس از یک جلسه درمان، بهبود قابل ملاحظه ای مشاهده می کنند. میزان موفقیت حدود 80 درصد است و با درمان دوم تا 90 درصد افزایش می یابد.
خطرات و عوارض احتمالی
در شاک ویو تراپی نیازی به عمل جراحی، بیهوشی یا دارو نیست. به همین دلیل، این روش با فرض آمادگی مناسب، بدون عوارض جانبی تلقی می شود. با این حال، برخی از بیماران احساس مورمور شدن خفیف، حساسیت بیش از حد، قرمزی، کبودی یا تورم، بی حسی و گرما را گزارش می دهند که در طی چند روز از بین می روند.
ممکن است خطر کمی برای پارگی تاندون یا رباط و نیز آسیب بافت نرم وجود داشته باشد. با این وجود، اگر یک متخصص برای شما شاک ویو تراپی را انجام دهد این احتمالات قابل جلوگیری هستند.
برای مقالات بیشتر به سایت دکتر اسکویی مراجعه کنید.
منبع سایت
ساخت کفش دیابتی
کفش مناسب بخشی مهم از برنامه درمان کلی برای افراد مبتلا به دیابت، حتی برای کسانی که در مراحل اولیه بیماری هستند، است. اگر شواهدی از نوروپاتی یا کمبود احساس وجود داشته باشد، پوشیدن کفش مناسب ضروری است. با مراجعه به یک پزشک و یک متخصص در زمینه کفش، مانند یک ارتوپد فنی، بسیاری از بیماران می توانند از عوارض جدی مشکلات پای دیابتی جلوگیری کنند.
اهداف
هدف از استفاده کفش دیابتی عبارت است از:
مناطق را از فشار بیش از حد آزاد کند. هر منطقه ای از پا که فشار بیش از حد بر روی آن وجود دارد می تواند منجر به شکستگی پوست یا زخم شود. کفش ها باید به از بین بردن فشار در این مناطق دارای فشار بالا کمک کنند و به همین دلیل باعث کاهش مشکلات مربوط به آنها شوند.
کاهش شوک و برش. رسیدن به کاهش حجم کلی فشار عمودی یا شوک در انتهای پا همچنین کاهش حرکت افقی پا درون کفش و یا برش مطلوب است.
اصلاح، تثبیت و پشتیبانی از ناهنجاری ها. ناهنجاری های ناشی از شرایطی مانند درگیری های چارکوت، از دست دادن بافت چربی، پای چکشی و قطع عضو باید اصلاح شوند. بسیاری از ناهنجاری ها باید برای تسکین درد و جلوگیری از تخریب بیشتر تثبیت شوند. علاوه بر این، ممکن است برخی ناهنجاری ها نیاز به کنترل و یا حمایت داشته باشد تا روند پیشرفت ناهنجاری کاهش پیدا کند.
محدود کردن حرکت مفاصل. محدود کردن حرکت مفاصل خاص در پا می تواند اغلب التهاب را کاهش دهد، درد را کاهش می دهد و در نتیجه پای بیمار پایدارتر و دارای عملکرد بالاتر می شود.
سفارش و ساخت کفش دیابتی
اگر در مراحل ابتدایی دیابت هستید و هیچ سابقه ای از مشکلات پا و یا هر گونه از بین رفتن حس نداشته اید، یک کفش مناسب ساخته شده با مواد نرم با یک کفی مهارکننده فشار ممکن است همه ی چیزی باشد که شما به آن نیاز دارید. همچنین برای بیماران مهم است که نحوه انتخاب نوع مناسب کفش و اندازه مناسب را یاد بگیرند تا بتوان از مشکلات بعدی پیشگیری کرد. فشار و اصطکاک بیش از حد از نوع اشتباه کفش و یا کفش هایی که بدرستی اندازه نیستند نه تنها در پای حساس و بلکه در پای بدون علائم نوروپاتی می تواند منجر به تاول و زخم شوند.
توصیه می شود که اندازگیری کفش مناسب برای بیمارانی که احساس خود را از دست داده اند، توسط یک متخصص ارتوپد فنی انجام شود. افرادی که دارای پاهای حساس هستند، تمایل دارند که کفشی خریداری کنند که بیش از حد تنگ است، زیرا اندازه ای که احساس می کند درست است، خیلی کوچکتر است.
برای رسیدن به سایز مناسب کفش، هر دو شکل و اندازه کفش باید در نظر گرفته شود. شما باید سعی کنید که شکل کفش را با شکل پای خود مطابقت دهید. این بدان معنی است که شما باید اطمینان حاصل کنید که کفش های شما در ناحیه شست پا، در بالای پا و در سراسر توپ پا فضای کافی داشته باشید و در اطراف پاشنه بطور مناسب اندازه باشد.
با توجه به اندازه کفش مناسب خود، به یاد داشته باشید که عرض به همان اندازه طول مهم است. اندازه مناسب کفش، جایی است که وسیع ترین قسمت پا که در قسمت انگشتان پا قرار دارد، در وسیعترین بخش از کفش قرار دارد. همچنین باید بین 8/3 تا 1/2 اینچ بین انتهای کفش و طولانی ترین انگشت پا فضا موجود باشد. علاوه بر این، یک کفش با لیس توصیه می شود که تنظیمات لازم برای هر نوع تورم یا سایر ناهنجاری ها را ارائه دهد و اجازه دهد که کفش بدون هیچ گونه خطر لغزشی مناسب باشد.
چه چیزی کفش های دیابتی را منحصر به فرد می کند؟
در حالی که راه رفتن یک فعالیت مفید برای سلامتی ماست و برای کنترل قند خون بسیار مفید است، ممکن است برای افراد مبتلا به دیابت و نوروپاتی خطر آسیب دیدگی داشته باشد.
خوشبختانه، می توان با مراقبت از پا و با پوشیدن کفش های دیابتی از بیشتر این آسیب های پا جلوگیری کرد.
ویژگی های خاص کفش های دیابتی چیست؟
کفش های دیابتی کفش های مخصوص طراحی شده برای محافظت از پاهای دیابتی و کاهش خطر شکستگی پوست، در درجه اول در صورت داشتن گردش خون ضعیف، نوروپاتی و ناهنجاری های پا است.
محافظت داخلی – داخل کفش های دیابتی با مواد نرم و بدون دوخت ساخته شده است، گاهی حتی کوچکترین برجستگی می تواند باعث تحریک و ایجاد شکستگی در پای دیابتی شود.
رویی بدون فشار – روی کفش در بخش جلو باید نرم و در سراسر مفصل انگشتان پا برای از بین بردن نقاط فشار بدون پوشش باشد.
رویی منعطف – در مواردی که نیاز به محفاظت بیشتر است توصیه می شود که کفش های با رویی های منعطف که به پاهای دفرمه برای کاهش نقطه فشار کمک می کند، استفاده شود.
پشتیبانی ارتوتیک – کفش های دیابتی شامل کفی های ویژه ای است که از قوس پشتیبانی می کنند، و باعث کاهش فشار در کف پا می شوند.
طراحی با عمق اضافه – کفش ها با عمق اضافی ساخته شده اند تا مناسب کفی های دیابتی یا ارتوتیک باشند و کفشی آزاد و بدون فشار ارائه دهند.
جای انگشتان پای عمیق – نوک کفش بالاتر است، و جای اضافی برای انگشتان پا فراهم می آورد، بخصوص برای انگشتان دفرمه.
عرض های متعدد – کفش های دیابتی در عرض های مختلف (حداقل عرض – متوسط، گسترده، فوق العاده گسترده) برای اندازگیری مناسب و حفاظت بیشتر در دسترس هستند.
کفی های کارکردی – کفش های دیابتی دارای کفی های سبک وزن با طراحی خاص هستند که تحرک را آسانتر می کنند.
کفش تجویز شده
بسیاری از بیماران دیابتی نیاز به کفش های ویژه ای دارند که پزشک آنرا تجویز می کند. کفش تجویز شده شامل:
کفش بهبود دهنده. بلافاصله پس از عمل جراحی یا درمان زخم، قبل از اینکه بتوان یک کفش معمولی پوشید، ممکن است برخی از انواع کفش لازم باشد. این ها عبارتند از صندل های سفارشی (جلوی انگشتان بصورت باز)، کفش های گرمایی (جلوی پا بسته) و کفش های پس از عمل.
کفش عمیق. کفش عمیق پایه بسیاری از نسخه های کفش است. به طور کلی یک کفش اکسفورد یا ورزشی با عمق بیشتر 1/4 تا 1/2 اینچ در طول کفش است و اجازه می دهد حجم اضافی هر قسمت مورد نیاز و یا ارتزها و همچنین ناهنجاری هایی که معمولا با پای دیابتی همراه است جا به جا شوند. کفش های عمیق تمایل به داشتن وزن کم دارند، دارای کفی جذب کننده شوک هستند و در طیف گسترده ای از شکل ها و اندازه های مختلف موجود هستند تا تقریبا هر پا را جای دهند.
تغییرات خارجی کفش. این امر به نوعی درگیر اصلاح خارج از کفش است مانند اصلاح شکل یکنواخت و یا اضافه کردن مواد جذب شوک یا مواد تثبیت کننده است.
ارتز یا اینسرت. ارتز یک کفی قابل جابجایی است که باعث کاهش فشار و جذب شوک می شود. هر دو نسخه از پیش ساخته شده و سفارشی ارتز یا اینسرت معمولا برای بیماران مبتلا به دیابت تجویز می شوند، از جمله ارتز خاص تماس کلی، که از یک مدل پای شما ساخته شده و دارای سطح بالایی از آسایش و کاهش فشار است.
کفش های سفارشی. هنگامی که نقایص و ناهنجاری های بسیار شدید وجود دارد، یک کفش سفارشی می تواند از گچ یا مدل پای بیمار ساخته شود. این موارد نادر هستند با اصلاحات گسترده ای روی کفش های عمیق، حتی سخت ترین شکل ها می توانند اصلاح شوند.
مراقبت خوب از پاهای شما به این معنی است که اطمینان داشته باشید که پوشش پای مناسبی داشته باشید. چه به تازگی دیابت شما تشخیص داده شده است یا سالهاست که دیابت دارید، کفش مناسب می تواند به جلوگیری از مشکلات جدی پا کمک کند. حتما با پزشک خود در مورد نوع کفش، تغییرات و ارتزها که برای شما مناسب است صحبت کنید.
سوالات متداول
کفش های سفارشی به طور معمول چقدر عمر می کنند؟
این کفش ها می توانند از شش ماه تا یک سال، بسته به سطح فعالیت، عمر کنند. اگر متوجه تغییرات در شکل پا یا زخم های جدید یا قسمت های قرمز شوید، کفش هایتان ممکن است دیگر مناسب نباشد. این نشانه ای است که تغییرات جزئی، کفش جدید و یا سایر روش ها مورد نیاز است.
چه زمان کفش های سفارشی را بپوشم؟
کفش ها باید زمانی که بیماران روی پای خود قرار می گیرند، مانند هنگام راه رفتن و انجام فعالیت های روزانه استفاده می شود.
آیا کفش سفارشی سنگین تر از کفش های معمولی است؟
سبک های بسیاری از کفش سفارشی وجود دارد. کفش ها ممکن است متفاوت از کفش های معمولی و کفش ورزشی باشند اما معمولا سنگین تر نیستند.
چیزی در مورد کفش های سفارشی من درست نیست. باید چکار کنم؟
اگر کفش ها احساس راحتی ندهند، شما باید با متخصصی که آن را ساخته و یا ارتوپد متخصص پاها و مفصل خود صحبت کنید، ممکن است تغییرات در کفش نیاز باشد.
برای مقالات پزشکی و اورتوپدی فنی به سایت حکیم کلینیک مراجعه فرمایید.
منبع سایت 
ارتوتیک اندام تحتانی، ارتز زانو، مچ پا و لگن
ارتوتیک اندام تحتانی شامل ارتزها، بریس ها و پشتیبانی های طراحی شده برای پا، لگن، زانو و مچ پا است و می تواند برای طیفی از نیازها از ثبات تا حرکت استفاده شوند. ارتوتیک های اندام تحتانی می توانند به طور مستقل و یا با همکاری با هم کار کنند تا بتوانند طیف وسیعی از گزینه ها شامل ارتوتیک های ساده ی پا تا ارتوپیک پیچیده حرکتی را با یک کفش ارتوپدی سفارشی فراهم کنند.
ارتوتیک پا (کفی کفش)
ارتوتیک های پا بطوری طراحی شده اند که توزیع فشار بر روی سطح کف پا را متوازن کنند و مناطقی که ممکن است حساس یا دردناک باشند را آرام کنند، ناهنجاری ها را اصلاح کرده یا پا را با آن وفق دهند، و بهبود کلی در تراز پا، پیچیدگی های مچ پا، ران و اندام تحتانی ایجاد کنند. دسته بندی ارتوتیک های پا شامل وفق دهنده، اصلاح کننده، سخت، نیمه سخت و نرم است.
پشتیبانی از مچ پا
این ارتزها در ابتدا برای کمک به پایداری مچ پا و برای پیچ خوردگی ها و کشیدگی ها مزمن مچ پا طراحی شده اند. انواع پشتیبانی شامل ارتز نیمه سخت، ارتز مچ پای سفت و محکم، ارتز ژل یا هوا و یا ارتوتیک های مچ پایی است که با توجه به پای بیمار به صورت سفارشی ساخته شده اند.
ارتزهای مچ پا ( AFOها)
AFO ها برای پشتیبانی، تراز مناسب مفصل ها با پا و مچ پا، کمک به جایگزینی ضعف عضلانی و حفاظت از پا و اندام تحتانی طراحی شده اند. این نوع ارتز به طور معمول با فلز یا پلاستیک ساخته شده و در دسته های سخت، نیمه سخت و مفصل دار قرار می گیرند.
بوت های واکر اندام تحتانی
بوت های واکر برای کمک به پایداری پا و مچ پا و همچنین محدود کردن دامنه حرکت اندام تحتانی طراحی شده اند. بوت های واکر با یک مفصل مچ پا یکپارچه یا چند قسمتی طراحی شده اند تا بتوانند برای درمان جراحت ها، شکستگی ها، شرایط یا بیماری های مزمن استفاده شوند. هر ارتز دارای یک پوشش داخلی قابل جابجایی برای محافظت از پوست از آسیب، پدهای مچ پا برای ثبات و راحتی بیشتر و یک کفی محکم برای ارائه روش راه رفتن روان است.
پشتیبانی نرم اندام تحتانی
اغلب به عنوان کالاهای نرم نامیده می شوند، این ارتزها عبارتند از بریس هایی که از نئوپرن، برزنت و پارچه ساخته شده اند و می توانند با استفاده از فلزی یا پلاستیکی برای پشتیبانی اضافی تقویت شوند.
ارتز عملکردی زانو
ارتزهای عملکردی زانو برای کمک به ثبات مفصل زانو در نتیجه آسیب رباط، بازسازی پس از عمل، آسیب منیسک و حفاظت پیشگیرانه طراحی شده است. این ارتزها برای ایجاد حداکثر پایداری در مفصل زانو طراحی شده اند. آسیب به رباط زانو باعث ایجاد حرکت ناخواسته بین استخوان ران و استخوان ساق پا می شود. اگر این مشکل بدون درمان باقی بماند، می تواند سستی مفصلی را ایجاد کند، منجر به تغییرات تحلیل مفصلی شده و بیمار را در معرض آسیب بیشتر قرار داده و موجب آسیب های بعدی به سازه های اطراف شود. ارتزهای کارکردی زانو می توانند توسط اندازه گیری های بیمار یا یک مدل سفارشی از پای بیمار انتخاب شوند.
متوقف کننده حرکت زانو
متوقف کننده های زانو اغلب برای تثبیت و عدم تحرک اندام تحتانی پس از عمل و در طول مرحله حاد آسیب زانو استفاده می شوند. آنها حداکثر توقف تحرک مفصل زانو و فشرده سازی را فراهم می کنند.
ارتز زانو و مچ پا (KAFO ها)
کافئوس ها برای ارائه پشتیبانی، سازگاری مناسب مفصل با زانو، پا و مچ پا، کمک به جایگزینی ضعف عضلانی و حفاظت از پا و اندام استفاده می شوند. KAFO ها می توانند از مواد مختلف از جمله فلز تا پلاستیک ساخته شوند.
ارتزهای شکستگی اندام های تحتانی
ارتزهای شکستگی اندام های تحتانی می تونند با بوت واکرها یا ارتز شکستگی ساق پا استفاده شوند. ارتوپد فنی شما تعیین می کند که کدام سبک ارتز برای تثبیت شکستگی شما بهتر است.
ارتز راه رفتن مجاور (RGO’s)
راه رفتن مجاور به معنای قرار دادن یک پا در مقابل دیگری است. RGO ها برای کمک به بیماران مبتلا به آسیب نخاعی، میلومانینگوسئل، اسپینا بیفیدا و سایر اختلالات ناگوار طراحی شده اند. اغلب بیماران مبتلا به فلج به کمک ارتزهای اندام های تحتانی برای راه رفتن نیاز دارند. یکی از این دستگاه ها، یک ارتز حرکتی مجاور (RGO) است که برای ارائه روش معمول حرکت برای بیماران فلج طراحی شده است.
ارتز دور سازی از محور بدن لگن
ارتز دور سازی از محور بدن لگن به منظور حفظ تراز آناتومیک مناسب لگن یا مفصل جایگزین آن طراحی شده است. اجزاء شامل کمربند لگن/پهلو ، کاف ران و مفصل ران می باشند. مفاصل معمولا قابل تنظیم می باشند و در برخی زوایا درحالت متحرک/متوقف قرار می گیرند. این تراز موقعیت سر استخوان ران را روی استابولوم قرار می دهد که اینکار اجازه می دهد تا مفاصل، استخوان ها و عضلات اطراف آن ترمیم شوند. این دستگاه ها همچنین برای تثبیت بیماران مبتلا به در رفتگی یا جابجایی ران استفاده می شوند.
درمان فشرده سازی متوالی
این دستگاه ها در اطراف اندام قرار می گیرند و با ایجاد عمل فشاری متناوب به کنترل لنفدوم و بازگشت وریدی کمک می کنند. این موارد اغلب در بیمارستان ها پس از عمل جراحی برای کمک به پیشگیری از لخته شدن خون و کمک به گردش خون اندام تحتانی استفاده می شوند.
برای مقالات بیشتر به سایت حکیم کلینیک مراجعه فرمایید.
منبع سایت
انواع پای مصنوعی
هنگامی که پا و اعضای تحتانی بدن قطع شده و یا از بین می رود، یک دستگاه پروتز، می تواند نقش مهمی در توانبخشی بازی کند. برای بسیاری از افراد، یک عضو مصنوعی می تواند تحرک و توانایی مدیریت فعالیت های روزمره را بهبود بخشد و همچنین ابزارهایی برای مستقل بودن فرد را فراهم آورد.
در کشورهای توسعه یافته علت اصلی قطع عضو اندام تحتانی، اختلال در گردش خون است. دلیل اصلی این اختلالات تصلب شریان است، اگر چه تا یک سوم از بیماران همچنین دچار دیابت نیز هستند. این افراد معمولا در دهه ششم زندگی خود بوده و یا مسن تر هستند و اکثرا مشکلات پزشکی دیگری نیز دارند که توانایی راه رفتن آنها را محدود می کند. در انگلستان در سال حدود 5000 قطع عضو عمده وجود دارد.
و در مقایسه، در کشورهای در حال توسعه، اکثریت قطع عضوها به علت آسیب های مربوط به حادثه در زمان درگیری یا آسیب های صنعتی یا ترافیکی ایجاد می شوند.
قطع عضو یک تغییر دائمی است. برای بعضی از بیمارها، درد یا بیماری در اندام آسیب دیده ممکن است پذیرفتنی باشد، اما برای بعضی دیگر از دست دادن یک عضو، ناراحتی غیرقابل فهمیدن و سازگاری است. علیرغم پروتزهای مدرن، برخی از سازگاری ها مورد نیاز است، و افراد در توانایی خود برای تنظیم و قبول تغییر تصویر بدنشان و گاهی اوقات شیوه زندگی خود متفاوت هستند.
تکنولوژی های مرتبط با پروتز در دو دهه گذشته به میزان قابل توجهی پیشرفت کرده است که عمدتا به دلیل تقاضای قطع عضو شده ها است. امروزه افراد سالم با قطع عضو پا تا وسط ساق پا باید بتوانند در طیف گسترده ای از مسئولیت های عادی شرکت کنند. آنها می توانند بدون هیچ لنگ زدن قابل تشخیص در فعالیت های تفریحی و ورزشی شرکت کنند.
قطعات پروتز و انواع
طیف وسیعی از پروتزهای طراحی شده اند تا کارکرد و در بسیاری موارد ظاهری مانند یک پای طبیعی را ارائه دهند. اگر چه طرح های مختلفی وجود دارد،اما اکثرا قطعات مشابهی دارند. این قطعات شامل:
- یک سوکت که در آن انتهای عضو قطع شده اندازه و فیت می شود.
- تعلیق، که پروتز را روی عضو قطع شده نگه می دارد.
- شفت
- پا
- پوشش برای بهبود بخشیدن ظاهر
سوکت اغلب با فوم یا سیلیکون به منظور حفاظت از انتهای عضو قطع شده پوشانده می شود. جوراب های خاصی نیز روی انتهای عضو قطع شده پوشیده می شوند تا بتوانند اندازه مناسب و راحتی را تضمین کنند.
در طول دهه گذشته، تکنولوژی و تحقیقات به طور قابل توجه
ی قابلیت و ظاهر پاهای مصنوعی را گسترش داده اند. امروزه افراد دارای عضو قطع شده می توانند از میان مجموعه گسترده ای از پاها انتخاب کنند. مدل های مختلف برای فعالیت هایی از راه رفتن، رقصیدن و دویدن تا دوچرخه سواری، گلف، شنا و حتی اسکی روی برف طراحی شده اند. مواد سنگین چوبی و استیل در طول سال ها توسط پلاستیک های سبک وزن، آلیاژهای فلزی و کامپوزیت های کربنی جایگزین شده اند. بسیاری از پاهای مصنوعی امروزه، مانند بسیاری از پاهای واقعی، می توانند مقداری از انرژی تولید شده در طی راه رفتن را ذخیره کرده و بازگردانند. سایر ویژگی های کلیدی شامل حالت ارتجاعی پا و پاشنه است که اجازه حرکت طبیعی تر در مچ پا، جذب شوک، چرخش چند محوری، ارتفاع پاشنه قابل تنظیم و مواد ضد آب را می دهد.
در هنگام انتخاب پا مناسب برای شیوه زندگی خود باید چند عامل را در نظر بگیرید. این عوامل عبارتند از: درجه و میزان قطع عضو، سن، وزن، اندازه پا، سطح فعالیت، اهداف و نیازهای شغلی.
از نظر ساختاری پروتزها می تواند به دو دسته تقسیم شود: پروتزهایی با اتصال سفت و سخت به مفصل ساق پا (بدون مفصل) و پروتزهای که دارای مکانسیم مفصل پای لولادار هستند (مفصل). از لحاظ عملکرد، پای مصنوعی از مچ را می توان به گروه های زیر تقسیم کرد:
- مچ پای ثابت با پاشنه نرم (SACH)
- پای الاستیک (انعطاف پذیر) (Elastic Keel Foot)
- پای تک محور (Single-Axis Foot)
- پای چند محور (Multi-Axis Foot)
- پای پاسخ-پویا (Dynamic-Response Foot)
- پای میکروپروسسور (Microprocessor Foot)
SACH و پای الاستیک
اساسی ترین نوع پای پروتزی به دو نوع تقسیم می شود: مچ پای ثابت با پاشنه نرم (SACH) و پای الاستیک. این طرح ها از نئوپرن کورپ و یا فوم اورهانی تشکیل شده اند که بر روی یک حلقه درونی ساخته شده اند و ظاهری شبیه پای انسان دارند. از آنجا که این نوع پای مصنوعی لولا و هیچ قطعه جانبی ای ندارند، نسبتا ارزان، با دوام بوده و عملا نیازمند تعمیر و نگهداری نیستند.
این پاها به احساس نرمی و جذب انرژی کمک می کنند، اما به به اندازه پاهای پاسخ-پویا انرژی را ذخیره نمی کنند و بازنمی گردانند. SACH و پاهای الاستیک معمولا برای افراد قطع عضو شده ای تجویز می شوند که فعالیت هایشان به مقدار کمی پیاده روی با تغییرات سرعت کم محدود می شود.
پای :SACH
sach ساده ترین نوع پای مصنوعی بدون مفصل است. این نام به یک وسیله پاشنه لاستیکی تا حدی نرم اشاره می کند که با فشرده شدن در اثر فشار مرحله اولیه راه رفتن کار مچ را تقلید می کند. پای SACH در ارتفاع پاشنه های مختلف در دسترس است تا با کفش های متفاوت با ارتفاع پاشنه های مختلف هماهنگ باشند.
پای انعطاف پذیر: این پای مصنوعی اجازه حرکات مشابه با پای SACH را می دهد. علاوه بر این، قسمت جلوی پا می تواند روی سطوح ناهموار هم از راه رفتن و دویدن حمایت کند.
پای یک محوره و چند محوره
پای مصنوعی مفصل دار ممکن است در طراحی خود یک محور یا چند محور داشته باشد. “محور” اشاره به حرکت در یک یا بیش از سه جهت مختلف، شبیه به حرکت پای طبیعی دارد. پاهای مصنوعی که در دو یا سه محور حرکت می کنند، باعث افزایش تحرک در مچ پا می شود، که در حین حرکت روی سطوح ناهموار باعث ایجاد ثبات کاربر می شود.
پای یک محوره:
پای مفصل دار یک محوره شامل یک مفصل مچ پا است که اجازه می دهد تا پا به سمت بالا و پایین حرکت کند و پایداری زانو را افزایش می دهد. هرچه سریعتر کف پا به طور کامل با زمین ارتباط برقرار کند، پروتز پایدارتر می شود. این موضوع برای کاربران با سطوح بالاتر آمپوتاسیون (قطع عضو در بین زانو و لگن) مفید است. استفاده کننده پروتز باید پروتز را به طور فعال کنترل کرده تا از لرزش زانوی خود جلوگیری کند و مکانیسم پای تک محوره باعث کاهش نیاز به این کنترل کردن مداوم می شود. متاسفانه، مچ پا تک محوره، وزن پروتز را افزایش می دهد، نیاز به خدمات دوره ای دارد و کمی گران تر از پای SACH است. پای تک محوره ممکن است برای افرادی مناسب تر باشد که پایداری برایشان حائز اهمیت است.
پای چند محوره:
اگر چه از لحاظ وزن، دوام و هزینه شبیه پای تک محوره است اما پای چند محوره روی سطوح ناهموار عملکرد بهتری دارد. علاوه بر حرکت بالا و پایین پای تک محوره، یک پای چند محوره می تواند به چپ و راست نیز حرکت کند. از آنجا که مفصل مچ پای اضافه شده می تواند مقداری از فشارهای پیاده روی را جذب کند، می تواند به محافظت از پوست و پروتز کمک می کند.
پای پاسخ-پویا:
افراد با شیوه زندگی فعال تر به طور معمول یک پای پاسخگو را ترجیح می دهند. پای پاسخ-پویا برای افرادی ایده آل است که می خواهند سرعت پیاده روی را تغییر دهند، مسیرها را سریع تغییر داده و یا فاصله های زیادی را طی کنند. پاهای پاسخ-پویا، انرژی را در طول چرخه راه رفتن ذخیره کرده و سپس آزاد می کند. علاوه بر این، این پاها یک محدوده نرمال تر حرکت و یک مدل راه رفتن متقارن را ارائه می دهند. برخی از پاهای پاسخ-پویا شامل یک طرح تقسیم انگشت هستند که باعث افزایش ثبات پا می شوند.
پای میکروپروسسوری (MPC):
یک دسته نسبتا جدید از اجزای پروتزی هستند. این اجزای پاها / مچ پا دارای سنسورهای کوچک کنترل کامپیوتری هستند که اطلاعات را هم از اندام فرد و هم محیط اطراف خود پردازش می کنند تا با نیازهای مختلف سازگار شوند. بر اساس اطلاعاتی بدست آمده از سیگنال های ورودی، این پردازنده ها یک الگوریتم یا مجموعه ای از قوانین را برای تصمیم گیری در مورد اینکه چگونه مچ پا یا پا باید در هر شرایطی پاسخ دهد، اعمال می کنند. ریزپردازنده دستورالعمل هایی را برای قسمت های مختلف پروتز فراهم می کند تا عملکرد مطلوب پا را تولید کند. مچ های پا با MPC در حال حاضر از سنسورهای مختلف از جمله سنسورهای زاویه مچ پا، شتاب سنج، ژیروسکوپ ها و سنسورهای گشتاور استفاده می کنند. سپس ریزپردازنده ها در این سیستم ها سیگنال های ورودی را دریافت می کنند و تصمیم می گیرند که چگونه موقعیت مچ پا را تعیین کنند، چگونه می توان پایداری مچ پا را افزایش داده و چگونه موتور مچ پا را در فاز ایستاده تنظیم کنند.
بزرگترین مزیت بالقوه یک سیستم مچ پا/ پا با MPC نسبت به دیگر پروتزهای پا، توانایی افزایش واکنش نسبت به شرایط مختلف محیطی با ارائه خواص مکانیکی متفاوت یا تراز بندی برای بهبود تعادل و تحرک کاربر است. به عنوان مثال، پای مصنوعی غیر MPC به راحتی روی زمین صاف کار می کند؛ با این حال، این پاها در سطوح ناهموار یا سراشیبی توانایی محدودتری برای تغییر خواص مکانیکی و یا تراز دارند. پاهای قدرتی نیروی محرکه برای افزایش قابلیت پیاده روی در زمان واقعی فراهم می کنند. برخی از مدل های خاص شامل نرم افزار و همچنین گزینه های اتصال به دستگاه های تلفن همراه از طریق تلفن های هوشمند و یا برنامه های کامپیوتری هستند. اینکار اجازه می دهد تا متخصص پروتز و کاربر بتوانند عملکرد مچ پا و پا را با فعالیت های مختلف مطابقت دهند واجازه تنظیمات به دست آوردن ورودی و زمان بندی، و روشن یا خاموش کردن برخی از ویژگی های خاص را می دهند. تمام این توابع یک تجربه منحصر به فردتر به کاربر ارائه می دهند.
هدف نهایی این کلاس پای پروتزی، این است که توابع پای انسان را تقلید کند. با این حال، دستگاه ها در توانایی خود برای برای هماهنگی با محیط ها متفاوت هستند. اگر چه این نوع پاها می توانند به طور خودکار حرکت پاها و مچ پا را هماهنگ کنند، به طور مستقیم با بدن ارتباط ندارند. میکروپروسسور یا پایه پروتزهای متحرک نیاز به باتری دارند تا تراشه ها، سنسورها، موتورها و محرک ها را به قدرت برسانند. علاوه بر این، قطعات الکترونیکی همراه با سیستم های ریزپردازنده، آنها را حساس تر از همتایان غیر فعال خود می سازند. بسیاری از آنها نباید در آب و یا در محیط های پر گرد و غبار یا کثیف استفاده شوند. با توجه به قطعات اضافی مورد نیاز با افزودن ریزپردازنده، آنها اغلب وزن بیشتری نسبت به دیگر پروتزهای بدن دارند. کاربران ممکن است در زمانی که ریز پردازنده اطلاعات را استخراج می کند و جنبه های مختلف مچ پا یا پا را تنظیم می کند، متوجه صداهایی از پروتز شوند. در نهایت، سطح بالاتری از تکنولوژی و طراحی پیچیده تر این طبقه از پروتزهای پا به این معنی است که هزینه ی آنها نیز بیشتر است.
بهترین پای پروتزی برای شما
همانطور که هیچ ابزار مناسبی برای هر شغل مناسب نیست، هیچ پای مصنوعی وجود ندارد که برای هر فرد دارای عضو قطع شده مناسب باشد. آشنایی با گزینه های در دسترس شما را قادر می سازد تا به وضوح با ارتوپد فنی خود صحبت کنید. جوانب مثبت و منفی پاهای مختلف را ارزیابی کنید تا بتوانید بهترین گزینه برای خواسته ها و توانایی های فردی را انتخاب کنید. در مقایسه با مزایای بالقوه سیستم های تحت کنترل ریزپردازنده بر سیستم های دیگر، پزشکان و متخصصان پروتز باید بر جنبه های عملکرد پا و سطح مناسب آن با توجه به نیازهای فردی و اهداف کاربر تمرکز کنند.
منبع سایت
برای مقالات بیشتر به سایت حکیم کلینیک مراجعه فرمایید.